Güçlendirme perdesi

1. soru merhabalar idecad de tüm yapı boyunca devam eden güçlendirme perdesinde kritip perde yüksekliği veriyor mu vermiyorsa güçlendirme perdelerinde kritik perde yüksekliği vermek gerekiyor mu çizimlerde? (kritik perde yüksekliği boyunca başlık normal kattaki başlığa göre 2 kat verilmesi vs)
2. soru: güçlendirme perdesi atılırken mesela mevcut durumun beton dayanımı c24 (hesaplamalar sonucu beton dayanımı) perdenin bağlandığı kolonları mantolamak mecburi mi mantolamasak sıkıntı olur mu görüşlerinizi alabilir miyim bu konuda.

Sayın Teknoadam,
1- Takviye perdeleri de normal betonarme perde kurallarına tabidir. Dolayısı ile kritik perde kuralları da aynen geçerlidir.
2- Takviye perdeleri mevcut kolonların arasına modellendiğinde özellikle eğilmeye çalışan perdelerde olduğu gibi başlık bölgelerinde basma ve çekme kuvvetleri artar. Takviye perdesine ankrajlar ile bağlanan mevcut uç kolonlar da başlık bölgelerinden etki aldığı için bu zorlanmalara başlık bölgesinin bir parçası gibi aynen katılırlar. Bu duruma örnek perçok kaynakta açıklama mevcuttur. Z. Celep, N. Kumbasar, G.Özman kitaplarında benzer yorumları bulabilirsiniz.
2018 yeni yönetmelikte de takviye perdeleri bölümünde bu yönde tavsiyeler bulunur. Bu şekilde mantolama ile takviye perdesi ile mevcut kolonların birlikte çalışması ve yük aktarımı garanti altına alınır. Yüksek kaliteli beton olması her zaman uç kolonlarının bu etkileri karşılayabildiğinin garantisi değildir. Kesit ebatları, donatı ve sargı miktarı bunda etkilidir. İdestatikte bu kolonlar ve perde üstü kirişler rahatlıkla modellenebildiği için bu kolonlarda mevcut donatı, sargılama özelliklerini girerek uç kolonun durumunu görebilirsiniz.
Her zaman şartmıdır diye sorarsanız?
Kitaplarda yazan bir kural değildir ancak benim önerim ide statik analizinde bu kolonlarda göçme veriyor ise her durumda mantolamanız. Genelde göçme mekanizması şu şekilde çalışır. Eksenel yük oranı Nk/Acfm oranı 0.7 üzeri çıkması durumunda r limit=1 e düşer ve r>1 durumunda göçme verir. Bunun tek çözümü de mantolamadır. Takviye perdesinin bir tarafındaki uç kolonunda mantolama gerekmesi durumunda simetriyi sağlamak için her iki uç kolonu da mantolanır. Manto gereken kat ve alt kattakiler mantolanır. Bir üst kata da çıkmak moment aktarım sürekliliği için gereklidir.
İdestatik te göçme vermese de beton kalitesi C14 altında tercihim tüm perde uç kolonlarını mantolamaktır. Çünkü bu beton kalitesi altında ankrajların yük aktarım verimi düşer.
Bazı proğramlarda perde uç kolonlarının mantolanmadığı eleştirisini duyabilirsiniz. Bunun tek sebebi o proğramlarda perde uç kolonu modelleme ve bunun çizimlerini alma imkanı olmamasındandır.
Umarım sonunuza yanıt verebildim.

yanıtınız gayet anlaşılır. şöyle bir sorum olacak ayrıca bu kolonlara manto koyarsak o halde bizim güçlendirme perdesine başlık koymamız gerekmiyor o zaman. ayrıca ben şuana kadar yüzlerce güçlendirme örneği gördüm güçlendirme perdelerinin kritik perde yüksekliği verilmiyor yönetmenlik 2007 3.6.2.2 de yapı boyunca devam eden perdelerde kritik perde yüksekliği çoğu yüksek katlı binalarda çıkması gerekiyor ama idecad da çalışan arkadaşlar da kritik perde yüksekliği vermiyor bu konuda özellikle fikrinizi alabilir miyim

Sayın Teknoadam,
Takviye perdesi mevcut uç kolonlarını mantolamak perde başlığı yerine geçmez. Mantolanmış kolonlar her zaman perde başlığı şartlarını sağlayacak ebatlarda olmayabilir her zaman. Bir önceki mailimde belirttiğim gibi uç kolonlarını mantolamanın amacı artan etkiler sebebi ile hasar gören uç kolonlarını güçlendirmek ve mevcut yapı-takviye perdesi bağlantısını kuvvetlendirmektir. 2007 yönetmeliğinde perde başlık donatısı her durumda istemesi sebebi ile ayrıca perde başlıkları düzenlenir. İde statik normal perdelerde de (bina boyunca devam eden) takviye perdelerinde de kritik perde yüksekliğini tanımlar ve başlık bölgesi ayarını otomatik yaparsanız buna göre başlık etrilerini ve donatılarını düzenler. Doğrusu da budur.
Proje grubumuz binlerce bina güçlendirme perdesi tasarlamıştır. Tamamı bu şekildedir.

Sayin teknoadam ekteki dokumani inceleyiniz:

ANLADIM KAYNAK VE BİLGİLERİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER

GÜÇLENDİRME PERDESİ

idecad ailesine selamlar.
sorum şöyle. 14m gibi bir açıklık var (bir okulun atölye binası) buraya güçlendirme perdesi atmam gerekiyor ortalara atamıyorum kullanum alanı olduğu için. ben 14m boyunca perde atarsam (kolondan kolona çalışması için) sağlıksız bir işlem olacak gibime geliyor ama bir ucunu boşta bırakıp (güçlendirme perdesini 3-4m atarsak) bir ucunu da kolona kirişe bağlarsam bu perdenin faydasını görür müyüm bir güçlendirme perdesi olarak ? ekte resim atıyorm

Sayın Teknoadam,
parça perde atılabilir. Takviye perdeleri kolondan kolona olmak zorunda değil. Ancak bu durumda yarısından perdeye bağlanan kirişte aşırı zorlanmalar olur. Bu kirişin de kontrol edlilip takviye edilmesi gerekebilir.
Bu yapı için bundan önce sormak istediğim başka bir konu var. Yapı üzerinde rijit diyafram oluşturacak bir betonarme döşeme var mıdır? Yok ise perde ile güçlendirmek doğru yöntem değil bu tip bir yapı için.

eğimli bir çatı döşemesi var sadece çatı uzay kafes değil

Döşeme beton mu çelik mi? Beton ise kirislemesi nasıl? Çelik ise nasıl bir makas vb. döşeme hakkında daha detaylı bilgi lazım. Fotoğraf vb sadece plan yeterli değil. Güçlendirme sistemine karar vermeden yapının davranisinin anlaşılması lazım. Ama bunlar benim problemim sorum sadece yarım perde atılabilir mi ise yanıt evet atılabilir.

çatı döşemesi ve kirişi bu şekilde. ben başka bir tipte de rastladım kolondan kolona uzaklık yaklaşık 26m olarak kirişli döşeme geçilmiş (spor salonu) ve kiriş altı ile temel üstü mesafe yaklaşık 10m oluyor burda kritik perde yüksekliği boyunca baya büyük perde başlığı çıkıyor yönetmenliğe uyunca ve perdenin kalınlığı kolonu aşıyor. benim kafama takılan soru ayrıcaa şu şekilde oluyor kalınlığı arttırdık ama bu sefer yönetmenlik şartı gereği perde olmaktan uzaklaşırsak yine de başlık atacak mıyız (30/210 perde düşünelim ama kat yüksekliği/20 den 50cm kalınlık çıkınca bu betonarme perde olmaktan çıkıyor)

bahsettiğim başka tipteki durum

Sayın Teknoadam,
burada asıl probleminiz perdenin boyutu değil. Perde kalınlığı kolonu da geçebilir bu da olabilecek bir durumdur. Bu durumlarda genellikle kolonu da mantolarız.
Ancak bundan önce fotoğraflardan yanlış anlamadı isem iki katlı, değişken kolon kesitli, eğimli tavan döşeme ve kirişleri olan bir yapıdan bahsediyoruz. Bu tip yapıların performans analizinde tecrübeli değil iseniz öncelikle profesyonel destek almanızı öneririm. Yanıtını arayacağınız soruların başlıcaları aşağıdadır.
Çünkü;
1- Değişken kesitli kolon idestatik te modelleyemiyoruz. Buradaki modelleme kabulleriniz nedir?
2- Eğimli döşemeli bir yapı İdestatikte modellenip tasarlanabilir ama proğramın performans analizi kabullerinde rijid diyafram davranışı vardır. Döşemeyi ve kirişleri nasıl modellediniz? Yaptığınız modelin ne kadar rijit diyafram davranışı gösterdiğinizi incelediniz mi?
3- İkinci fotoğrafta gördüğüm düz döşeme yapının neresine ait? Arada bu şekilde düz döşeme var ise bu döşemenin yapısı nedir?
4- Yapının beton kalitesi ve donatı durumu nedir? Bu tip bir yapıda genellikle sadece perde ile güçlendirme yapmak mümkün değildir. Kolonlar ile de problem yaşayabilirsiniz.

burda düz görünen döşeme ters betonarme kirişlerle bağlantılı (tek yönlü) benim asıl sorum şöyle ben bunun gibi kat yüksekliği baya fazla olan yapıda (10m gibi) güçlendirme perdesi yaptığımı farzedin yalnız 2007 yönetmenliği gereği kritik perde boyunca baya kalın bir perde ucu ve gövdessi çıkacaktır. perdenin eni arttığından dolayı ( buraya 30/210 perde attığımı farzedersek) en boy oranından bu perde yönetmenlik gereği perde olmaktan çıkacak kolon olacaktır. o zaman ben bu güçlendirme perdesini yine yönetmenlikte belirttiği gibi mi tasarım yapacağım yoksa bu perde kalınlaştığından kolon gibi mi yapacağım umarım sorum anlaşılmıştır

Sayın Teknoadam,
Elbette sorunuzu anladım ama bu yapıdaki asıl probleminizin bu olmadığını, buraya gelmeden önce çözmeniz gereken asıl problemleri yazmış idim.
Sorunuzun yanıtı: Yönetmelik gereği ebatları kolon olan elemanlar kolon gibi donatılandırılır ve analiz edilir. Perde ebatlarında olan elemanlar perde olarak donatılandırılır.

tamam teşekkürler

anladım sağolun