Yapısal olmayan eleman TBDY 6.1.3 Maddesi

İsmail Hakkı BESLER

Administrator
Yapısal olmayan eleman veya donanımın ağırlığı bulunduğu katın toplam ağırlığının yüzde 10 undan büyük ise, eleman veya donanım bina taşıyıcı sisteminin bir parçası olarak kabul edilecektir. TBDY 2018 madde 6.1.3 madesi
Bu durumda eleman veya donanımın kütlesi ile binaya bağlantısının rijitlik özellikleri , bina taşıyıcı sisteminin deprem hesabında gözönüne alınacaktır.

1) Eleman veya donanımın kütlesinin bulunduğu konuma göre taşıyıcı sistem hesabında dikkate alınması gertektiği aşikar. ( ideCAD bu durumu dikkate alıyor ve eleman veya donanımın kütlesini taşıyıcı sistem hesabına katıyor)

2) Eleman veya donanımın binaya bağlantısının rijitlik ozelliklerinin de taşıyıcı sistem hesabında dikkate alınması gerektiği aşıkar.

Bu cumle eleman ve donanımın veya duvarın binaya bağlantısından sözediyor. Bu cumleden duvarların kendisinin DGT taşıyıcı sistem hesabına katılması gerektiği anlamını nasıl çıkartırlar biri bana anlatsın. Bu konuyu ITU den hocalarımla da konuştum, duvarların kendisinin dayanıma göre hesap içerisinde sisteme katılması yonunde görüş belirtmediler. Fakat taşıyıcı olmayan duvarların ŞGTD yani nonlineer time history ve itme analizinde sistem hesabı içine katılması ve nasıl katılacağı aşikardır.

Göreli kat ötelemeleri hesabı bölümünde

(a) Gevrek malzemeden yapılmış boşluklu veya boşluksuz dolgu duvarlarının ve cephe elemanlarının çerçeve elemanlarına, aralarında herhangi bir esnek derz veya bağlantı olmaksızın, tamamen bitişik olması durumunda: max göreli kat otelemesi betonarme binalarda 0.008 olarak müsade edilmiş


(b) Gevrek malzemeden yapılmış dolgu duvarları ile çerçeve elemanlarının aralarında esnek derzler yapılması, cephe elemanlarının dış çerçevelere esnek bağlantılarla bağlanması veya dolgu duvar elemanının çerçeveden bağımsız olması durumunda: max göreli kat ötelemesi betonarme binalarda 0.016 olarak musade edilmiş

Eğer esnek derz yaparsanız iki kat daha fazla görelei kat ötelemesine müsade edilmiş.

Bu durumda aşağıdaki yaptırım konmuş:

Ancak, bu durumda derzli dolgu duvar elemanlarının, esnek dolgu duvar elemanlarının ve esnek bağlantılı cephe elemanlarının düzlem içi yatay ötelenme kapasitelerinin Denk.(4.34b) de verilen sınır değeri sağladığı 1.4 e göre deneye dayalı olarak belgelendirilecektir. Dolgu duvarları için örnek bir esnek derz uygulaması EK 4C de verilmiştir.

1.4. DENEYE DAYALI TASARIM
Yeterli hesap modellerinin bulunmadığı, çok sayıda benzer bileşenin kullanıldığı durumlarda veya tasarımda kullanılan varsayımların doğrulanması amacıyla yapılacak deneysel çalışmalarda TS EN 1990 Ek D de verilen esaslar veya eşdeğer uluslararası kurallar dikkate alınacak, belgelendirme işlemleri ise 1.2.3 e göre yapılacaktır.

1.2.3 Bu Yönetmeliğe göre deprem etkisi altında tasarımı yapılan binalar, malzeme ve işçilik koşulları bakımından Türk Standartları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Genel Teknik Şartnamesi ne, 10.07.2013 tarihli ve 28703 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği ne, 26.06.2009 tarihli ve 27270 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Yapı Malzemelerinin Tabi Olacağı Kriterler Hakkında Yönetmelik kurallarına uygun olacaktır.
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

Ismail Hakki Besler":2147nn9c' Alıntı:
6.1.3 Yapısal olmayan eleman veya donanımın ağırlığı bulunduğu katın toplam ağırlığının yüzde 10 undan büyük ise, eleman veya donanım bina taşıyıcı sisteminin bir parçası olarak kabul edilecektir.
Burada eleman denildiği için yapısal olmayan mimari elemanlarda da duvarların da verilmesi nedeniyle taşıyıcı sistemin parçası olarak kabul edilmesi ve duvar-perde/kolon etkileşiminin dikkate alınması gerektiği şeklinde bir görüş var belediyemizde.Aksi halde zaten dediğiniz gibi modal kütlelere katılıyor duvar kütleleri ve deprem analizinde kullanılıyor.Sanırım buradaki yorumla ilgili bir sıkıntı var ama nasıl aşılacağı da muamma.
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

MrtGrsl":x6awi5ng' Alıntı:
Ismail Hakki Besler":x6awi5ng' Alıntı:
6.1.3 Yapısal olmayan eleman veya donanımın ağırlığı bulunduğu katın toplam ağırlığının yüzde 10 undan büyük ise, eleman veya donanım bina taşıyıcı sisteminin bir parçası olarak kabul edilecektir.
Burada eleman denildiği için yapısal olmayan mimari elemanlarda da duvarların da verilmesi nedeniyle taşıyıcı sistemin parçası olarak kabul edilmesi ve duvar-perde/kolon etkileşiminin dikkate alınması gerektiği şeklinde bir görüş var belediyemizde.Aksi halde zaten dediğiniz gibi modal kütlelere katılıyor duvar kütleleri ve deprem analizinde kullanılıyor.Sanırım buradaki yorumla ilgili bir sıkıntı var ama nasıl aşılacağı da muamma.

Bu madde elemanı yani duvarı hesaba kat demiyor. Duvarın binaya bağlantısının rijitlik özelliklerini hesaba kat diyor. Cumlenin birinci bolümünde taşıyıcı sistemin bir parcası olarak kabul edilecektir diyor, cümlenin ikinci bölümünde bu durumda ne yapılacağı anlatılıyor.

Madde aynen şu şekilde

6.1.3 Yapısal olmayan eleman veya donanımın ağırlığı bulunduğu katın toplam ağırlığının yüzde 10 undan büyük ise, eleman veya donanım bina taşıyıcı sisteminin bir parçası olarak kabul edilecektir.
Bu durumda eleman veya donanımın kütlesi ile binaya bağlantısının rijitlik özellikleri , bina taşıyıcı sisteminin deprem hesabında gözönüne alınacaktır.

Cumlenin ikinci bölümünde hem kütle hem bağlantısın detayının hesaba katılması gerektiği vurgulanırken kendisinden söz etmiyor.

Zaten Bu işin mantığı şu; Yönetmelik DD2 standart depremine göre hesap yaptırıyor. Duvarların bu DD2 depreminden daha küçük ve daha sık tekrar eden DD3 ve DD4 depremlerinde hiç hasar görmemesi ongörülüyor. DD2 depreminde duvarların hasar görmemesi ongörülmüyor. Dolayısıyla DD2 depreminde duvarları DGT hesabında sistem rijitliğine pozitif katkı sağlayacak şekilde katmak doğru bir yaklaşım olmaz.
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

Bağlantının rijitlik özelliklerini kattığımızı da göreli kat ötelemeleriyle sınırlayarak dikkate alıyoruz o zaman?
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

EK4 C inceleyiniz.



Eğer duvarları esnek derzler ile ayırırsanız aşağıdaki kurallar geçerli olacaktır.


Bu durumda derzli dolgu duvar elemanlarının, esnek dolgu duvar elemanlarının ve esnek bağlantılı cephe elemanlarının düzlem içi yatay ötelenme kapasitelerinin Denk.(4.34b) de verilen sınır değeri sağladığı 1.4 e göre deneye dayalı olarak belgelendirilecektir. Dolgu duvarları için örnek bir esnek derz uygulaması EK 4C de verilmiştir.

1.4. DENEYE DAYALI TASARIM
Yeterli hesap modellerinin bulunmadığı, çok sayıda benzer bileşenin kullanıldığı durumlarda veya tasarımda kullanılan varsayımların doğrulanması amacıyla yapılacak deneysel çalışmalarda TS EN 1990 Ek D de verilen esaslar veya eşdeğer uluslararası kurallar dikkate alınacak, belgelendirme işlemleri ise 1.2.3 e göre yapılacaktır.

1.2.3 Bu Yönetmeliğe göre deprem etkisi altında tasarımı yapılan binalar, malzeme ve işçilik koşulları bakımından Türk Standartları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Genel Teknik Şartnamesi ne, 10.07.2013 tarihli ve 28703 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği ne, 26.06.2009 tarihli ve 27270 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Yapı Malzemelerinin Tabi Olacağı Kriterler Hakkında Yönetmelik kurallarına uygun olacaktır.
 

Ekli dosyalar

  • EK4C.png
    EK4C.png
    108.6 KB · Görüntüleme: 5,164
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

Derzsiz durumdan bahsediyorum.Derzli yaparsak zaten bahsettiğimiz hesaplar istenmiyor.
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

Esnek derzin duvarı duzlemi dışında devrilmesine engel olacak şekilde, DD2 Tasarım depreminde tutacağıni ve bu birleşimin bu dayanıma sahip olduğunun gösterilmesi isteniyor olabilir.
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

MrtGrsl":3p59ccxi' Alıntı:
Derzsiz durumdan bahsediyorum.Derzli yaparsak zaten bahsettiğimiz hesaplar istenmiyor.
Derzsiz durumda bu şekilde bir hesap yapmanıza gerek yok. 2018 deprem yönetmeliği bunu istemiyor. Asıl derzli yaparsanız bu hesapların istenmesi gerekiyor. Çunku ancak bu durumda bir bağlantıdan söz etmek mümkün.
Duvarı derzsiz yaptıgınızda kolon veya perde ile duvar arasında nasıl bir bağlantı ongorüyorsunuz.

Siz derzsiz yapıp duvarı çapraz veya plak eleman olarak sistem rijitliğine katıp göreli kat ötelemelerini azaltmayı mı bekliyorsunuz. Bunu yapmaya hakkınız yok. Goreli kat otelemelerini taşıyıcı sisteminizi rijitleştirerek azaltmanız gerekir.
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

Ismail Hakki Besler":1r6uoyuc' Alıntı:
MrtGrsl":1r6uoyuc' Alıntı:
Derzsiz durumdan bahsediyorum.Derzli yaparsak zaten bahsettiğimiz hesaplar istenmiyor.
Derzsiz durumda bu şekilde bir hesap yapmanıza gerek yok. 2018 deprem yönetmeliği bunu istemiyor. Asıl derzli yaparsanız bu hesapların istenmesi gerekiyor. Çunku ancak bu durumda bir bağlantıdan söz etmek mümkün.
Zaten bunun deneysel olarak kanıtlanmış olduğunu göstereceğimizden ekstra bir hesap istenmiyor demek istedim. Derzsiz durumda da kütlelerin hesaba katılmasının yeterli olduğunu ve bunun da zaten yapıldığını(bunu zaten biliyoruz) söylüyorsunuz değil mi?
Peki bölüm 6 daki deprem kuvveti hesabı için ne yapılabilir?
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

Bölüm 6 daki deprem kuvveti hesabını dinamik olarak yapıp ilerleyen güncellemelerde ekleyeceğiz. Bu hesap makina ekipman veya duvarın birleşim (bağlantı) hesabında kullanılabilir.
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

Teşekkürler umarım bu açıklamalardan sonra sonuca ulaşabiliriz.İyi çalışmalar.
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

Merhaba, İsmail beyin de bahsettiği gibi;

"6.1.3 Yapısal olmayan eleman veya donanımın ağırlığı bulunduğu katın toplam ağırlığının yüzde 10 undan büyük ise, eleman veya donanım bina taşıyıcı sisteminin bir parçası olarak kabul edilecektir.
Bu durumda eleman veya donanımın kütlesi ile binaya bağlantısının rijitlik özellikleri , bina taşıyıcı sisteminin deprem hesabında gözönüne alınacaktır."


Buradaki kat ağırlığının %10 ile kontrol edilecek olan yapısal olmayan elemandan benim anladığım kolonlar arasında kalan her bir duvar parçasıdır, kattaki duvarların toplam ağırlığını kat ağırlığı ile kıyaslamak hatalı bir yaklaşım olacaktır. Dolayısıyla standart bir yapıda her bir duvar parçasının %10 şartını sağlamayacağı aşikardır. Duvarlarla ilgili hesap yapılması durumu sadece Yığma Çatı katlar için gerekli olabilir.

Ayrıca kolonlar arasındaki duvar parçalarının çeşitli yaklaşımlarla deprem hesabında dikkate almak bizi güvensiz tarafta bırakacaktır düşüncesindeyim.

Saygılarımla.
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

Bu kontrolü sıradan yapılarda bölme duvarlar için isteyenler kusura bakmasınlar ama ağır işsiz galiba.

Hadi anladım, tüm katı mekanik kat olarak kullanılan ve ağır ekipmanların olduğu binada bu kontrolleri istersin de sıradan bir binada duvarlar için bunu istemek nedir?

Allah aşkına biraz gerçekçi olalım. Kendimize iş çıkarmaktan başka bir şey değil bu. Bana kalsa her şey biter de yapacak bir şey kalmazsa bu kontrolü yazılıma eklerdim :) . İsmail Bey idealist olduğu için gelen her isteği anlamaya çalışıyor.
 
4.3 * 6.5 28 m2 tabanı olan üst katı balkonlar ile 37.5 m2 olan ze sınıfı zeminde 2 katlı 6 adet kolonu olan kirişli döşemeli villada göreli kat ötelemesi sorunu alıyorum 0.008 olan derzsiz kontrolde saçma değilmi? neyin rijitliğini arttırıcam zaten 28 m2 de 6 kolon var. bu tuğla duvarların rijit olmadan bağlantısını esnek olarak uygulaması yapan oldumu acaba ne gibi şeyler nasıl kontroller yapmak gerekiyor
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

2m proje":2yt454s2' Alıntı:
Merhaba, İsmail beyin de bahsettiği gibi;

"6.1.3 Yapısal olmayan eleman veya donanımın ağırlığı bulunduğu katın toplam ağırlığının yüzde 10 undan büyük ise, eleman veya donanım bina taşıyıcı sisteminin bir parçası olarak kabul edilecektir.
Bu durumda eleman veya donanımın kütlesi ile binaya bağlantısının rijitlik özellikleri , bina taşıyıcı sisteminin deprem hesabında gözönüne alınacaktır."


Buradaki kat ağırlığının %10 ile kontrol edilecek olan yapısal olmayan elemandan benim anladığım kolonlar arasında kalan her bir duvar parçasıdır, kattaki duvarların toplam ağırlığını kat ağırlığı ile kıyaslamak hatalı bir yaklaşım olacaktır. Dolayısıyla standart bir yapıda her bir duvar parçasının %10 şartını sağlamayacağı aşikardır. Duvarlarla ilgili hesap yapılması durumu sadece Yığma Çatı katlar için gerekli olabilir.

Ayrıca kolonlar arasındaki duvar parçalarının çeşitli yaklaşımlarla deprem hesabında dikkate almak bizi güvensiz tarafta bırakacaktır düşüncesindeyim.

Saygılarımla.

Katılıyorum. İlgili duvar yada elemanı tek tek kat kütlesi ile kıyaslamak gerekiyor. Çünkü "eleman ve donanım ağırlığı" diyor. Eğer bütün duvarlar ve ekipmanlar kastedilseydi çoğul eki kullanmaları gerekirdi. Standart yapıda iç yada dış duvarların bu oranı aşması zor. Birde kat ağırlına kolon ve perdelerin ağırlığının katılıp katılmayacağı açık değil.
 
Tbdy 2018'e göre yapısal olmayan elemanların deprem etkilerinin hesaplanması ile ilgili rapor istiyor belediye bununla ilgili çalışma var mı projelerimiz geçmiyor belediyeden
 
Re: Deprem Yönetmeliği 6.1.3 Madesi ne demek istiyor?

Bölüm 6 daki deprem kuvveti hesabını dinamik olarak yapıp ilerleyen güncellemelerde ekleyeceğiz. Bu hesap makina ekipman veya duvarın birleşim (bağlantı) hesabında kullanılabilir.
Merhaba,
TBDY2018 6.1.3 Maddesiyle ilgili bir güncelleme geldi mi acaba? Tuğla duvarlı deprem analizi yapmam gerekiyor bunun için yardımcı olabilir misiniz?
Şimdiden teşekkürler.
 
Geri
Üst